การเลือกซื้อลิขสิทธิ์ Windows Server 2022 และ Windows Server CAL
Microsoft ขายลิขสิทธิ์สำหรับ Windows Server 2022 เป็นแบบ Windows Server + Windows Server CAL โดยมีให้เลือกทั้งหมด 3 Edition ตามละเอียดด้านล่าง
| Windows Server 2022 Edition | เหมาะสำหรับ | License Model | Windows Server CAL Requirements |
 |
เหมาะสำหรับธุรกิจขนาดเล็ก ที่มีผู้ใช้ไม่เกิน 25 คน และไม่เกิน 50 Device | นับตามจำนวนเครื่องเซิฟเวอร์ | ไม่ต้องการ (มี Windows Server CAL รวมอยู่แล้ว) |
 |
เหมาะสำหรับลงบนเครื่อง Server และ ติดตั้งบน VM จำนวนไม่มาก | นับจำนวน License ตาม Core Processor | ต้องซื้อ Windows Server CAL ควบคู่การใช้งาน |
 |
เหมาะสำหรับใช้กับ VM จำนวนมาก และระบบ Hypercoverged | นับจำนวน License ตาม Core Processor | ต้องซื้อ Windows Server CAL ควบคู่การใช้งาน |
ก่อนเลือกซื้อหรือตัดสินใจว่า Windows Server 2022 รุ่นไหนเหมาะกับองค์กร เราควรจะต้องรู้อะไรบ้าง เพราะตั้งแต่ Windows Server 2016 ออกจำหน่ายในปี 2016 รูปแบบของการซื้อจะนับตามจำนวน Core Processor ของ CPU ใน Server และการจำหน่ายใน Version 2022 ก็มีลักษณะเดียวกัน เพื่อเป็นการทำความเข้าใจใหม่ เราจะขอลงรายละเอียดของการเลือกซื้อเลยนะครับ
ขอทำความเข้าใจกับหน่วยนับที่ทาง Microsoft ใช้ในการระบุจำนวน เครื่อง Server หรือ CPU ก่อนนะครับ
จากรูป เราจะเห็นว่ามี Server 1 เครื่อง, มี CPU 1 หน่วย, มี 4 Physical Core ส่วนวิธีการที่เราจะทราบ Spec ของ CPU ง่ายที่สุดคือทราบดูได้จาก Bios ของเครื่อง Server ซึ่งจะมีวิธีการเข้าดูแตกต่างกัน หรือทราบจากเอกสารซื้อที่ลูกค้าซื้อจากร้านค้าก็ได้ ยกตัวอย่างเช่น ลูกค้าซื้อเครื่อง Server ของ Lenovo รุ่น ThinkSystem ST250 มี CPU Intel Xeon E-2324G โดยสามารถเช็คจาก Website ของ Intel Link สำหรับเช็ค Intel CPU โดยเราจะได้ข้อมูลเป็น 4 Core ตามรูปซึ่งเราจะนำไปใช้ในการระบุจำนวน License ที่ต้องใช้ต่อไป
คราวนี้เรามาทำความเข้าใจเรื่องการซื้อ Windows Server License กันดีกว่า โดย Microsoft จำหน่าย Windows Server ตามจำนวน Core ของ Processor โดยมีข้อแม้ว่าต้องซื้อให้ครบตามจำนวน Core ของเครื่อง Server และจำหน่ายขั้นต่ำไม่น้อยกว่า 16 Core ต่อ หนึ่งเครื่อง Server โดยต้องซื้อ License สำหรับ Server และสิทธิ์ สำหรับเครื่องลูกข่ายเข้าใช้งานเครื่อง Server หรือที่เรียกว่า Windows Server CAL ควบคู่กันอีกด้วย
ตัวอย่างที่ 1
มี เครื่อง Server 1 เครื่อง โดยมี CPU เป็น Intel Xeon E-2314 4 Core และมีผู้ใช้งาน Server จำนวน 3 คน
ตัวอย่างที่ 2
มี เครื่อง Server 1 เครื่อง โดยมี CPU เป็น Intel Xeon E-2336 / 6 Core และมีเครื่องเข้าใช้งาน Server จำนวน 3 เครื่อง
ตัวอย่างที่ 3
มี เครื่อง Server 1 เครื่อง โดยมี CPU 2 ตัว เป็น Intel Xeon Silver 4310 / 12 Core (Total 24 Core) และมี User เข้าใช้งาน Server จำนวน 3 คน
ตอนนี้เราทราบวิธีการนับจำนวน License ที่ต้องการแล้ว ก็ถึงเวลาที่จะเลือก รุ่นของ Windows Server 2022 ที่มีให้เหมาะสมกันองค์กร
ตัวเลือกของ Windows Server 2022 มีอะไรบ้าง พิจารณาจากรายละเอียดดังนี้ครับ
* ลิขสิทธิ์แบบย้ายเครื่องได้ หมายถึง ลิขสิทธิ์ที่สามารถนำไปใช้ในเครื่องใหม่ได้เมื่อยกเลิก การใช้งานเครื่องเก่า
** ลิขสิทธิ์แบบย้ายเครื่องไม่ได้ หมายถึง ลิขสิทธิ์ที่ติดตั้งได้เพียงเครื่องเดียวที่ได้รับสิทธิ์ ไม่สามารถนำไปใช้งานในเครื่องอื่นได้
ตอนนี้เราก็จะลงรายละเอียดของ Windows Server 2022 แต่ละตัวว่าอันไหนจะเหมาะการใช้งานมากกว่ากัน
1. OEM (Original Equipment Manufacturer) ซื้อพร้อมเครื่องใหม่เท่านั้น
ลิขสิทธิ์ประเภทนี้จะมีทั้งแบบที่ติดตั้งมาพร้อมกับเครื่องเซิฟเวอร์ (ถ้าสั่งผลิตจากโรงงาน) หรือแบบที่แยกจำหน่าย โดยจะมีลักษณะ แพคเกจเป็นซอง อาจจะมี แผ่น CD หรือไม่มีก็ได้สำหรับติดตั้งโปรแกรม และมี Sticker Activation Key สำหรับการเปิดใช้สิทธิ์
ลิขสิทธิ์แบบ OEM จะมีวางจำหน่ายเฉพาะผลิตภัณฑ์ Windows สำหรับติดตั้งใช้งานกับเครื่องใหม่ 1 เครื่อง เป็นแบบย้ายเครื่องไม่ได้ เนื่องจากเมื่อเปิดใช้ผลิตภัณฑ์แล้ว ตัว Activation Key จะไม่สามารถนำไปใช้งาน Activate ในเครื่องอื่นได้ เนื่องจาก Key ที่ใช้จะผูกติดอยู่กับเมนบอร์ดของเครื่องตลอดอายุการใช้งาน ดังนั้นหากเมนบอร์ดของเครื่องมีปัญหาจนต้องเปลี่ยนใหม่ ลิขสิทธิ์การใช้งานจะสิ้นสภาพทันทีแต่ยังคง Activate ภายใต้เครื่องเดิมได้
ได้รับสิทธิ์ในการ Downgrade ไปใช้งานในรุ่นต่ำกว่าได้ โดยมีข้อแม้ว่า ต้องสั่งซื้อเครื่องใหม่ พร้อม License Windows Server 2022 และสั่งซื้อชุด Software Downgrade ไปพร้อมกัน เช่นซื้อ Windows Server 2022 Standard และ Windows Server 2019 Standard Downgrade Kit มาพร้อมกับการสั่งซื้อ Server ใหม่เท่านั้น ไม่สามารถซื้อแยกตามหลังได้
โดยผลิตภัณฑ์ผู้ใช้สามารถตรวจสอบความเป็นผลิตของแท้ได้โดยดูสติ๊กเกอร์ฮอโลแกรมที่บริเวณวงในและขอบด้านนอกของแผ่นดีวีดี ซึ่งจะมีคำว่า Microsoft และเปลี่ยนเป็นคำว่า Genuine เมื่อเอียงแผ่น
ผู้ใช้จะต้องเก็บซอง และอุปกรณ์ของ ชุดซอฟท์แวร์ไว้เมื่อทางเจ้าของผลิตภัณฑ์ ขอตรวจสอบสิทธิ์การใช้งาน โดยสติ๊กเกอร์ Activation Key ต้องติดและแสดงไว้กับตัวเครื่องเพื่อป้องกันการศูนย์หาย
หมายเหตุ: ลิขสิทธิ์ประเภท OEM บางครั้งอาจจะพบในชื่อ OEI (Original Equipment Installation) แต่ให้เข้าใจว่าเป็นแบบเดียวกัน และขอบเขตการใช้งานระหว่าง OEM กับ OEI ก็เหมือนกันทุกอย่าง
 |
 |
2. ROK (Reseller Option Kit) ซื้อพร้อมเครื่องใหม่เท่านั้น
ลิขสิทธิ์ประเภทนี้เหมือนกับ OEM ทุกประการเพียงแต่จะเป็นการซื้อลิขสิทธิ์ ผ่านทาง Brand ของ Server แต่ละยี่ห้อ เช่น Dell EMC, HPE หรือ Lenovo ตัวแผ่นติดตั้งที่มีมาให้ไม่สามารถนำไปติดตั้งข้ามยี่ห้อได้ เนื่องจากตัวแผ่นทำมาให้ใช้ติดตั้งกับเครื่อง Server ยี่ห้อนั้นๆ โดยจะล็อกการติดตั้งด้วย Bios ถ้าแผ่นโปรแกรมติดตั้งไม่ตรงกับยี่ห้อเซิฟเวอร์ที่ระบุ จะะมีข้อความ Error เกิดขึ้นในขณะติดตั้ง
ประโยชน์ที่เพิ่มเติมอีกอย่างสำหรับการซื้อ ROK คือ ได้รับการ Support จากศูนย์บริการของ Brand เมื่อแผ่นติดตั้งมีปัญหา หรือสามารถขอคำแนะนำในการติดตั้งได้
 |
 |
3. CSP (Microsoft Cloud Solution Provider)
Windows Server 2022 ที่ซื้อแบบ CSP อันนี้เป็นการซื้อแบบซื้อขาดนะครับ ไม่มีรายปี ลูกค้าเป็นเจ้าของลิขสิทธิ์ ซอฟต์แวร์ตามที่ระบุ โดยซื้อ Version ไหน ใช้ Version นั้น หรือ Version ต่ำกว่าได้สอง Version
Microsoft Cloud Solution Provider (CSP) เป็นรูปแบบการขาย Cloud Services และ Perpetual License อย่างหนึ่งของ Microsoft ซึ่งมีให้เลือกหลากหลาย อย่างที่รู้จักและคุ้นเคยกันเป็นอย่างดี Microsoft 365, Dynamics 365, Azure Subscription และ Software license สามารถนำมาสร้างสรรค์ Unique Solution และจัดแพ็กเกจ พร้อมส่งมอบบริการที่ดีที่สุดให้กับลูกค้า
สำหรับการขายในรูปแบบ CSP นี้ ทั้ง Partner และลูกค้าจะมีความยืดหยุ่นในการสั่งซื้อ โดยสามารถเลือกสั่งซื้อแบบรายเดือนหรือรายปีได้ ปรับเปลี่ยนแพลนได้ เพิ่มหรือลดจำนวนได้ ตลอดจนจัดการเรื่องวันหมดอายุและต่ออายุได้อย่างง่ายดาย
Windows Server 2022 ที่ซื้อในรูปแบบ CSP มีข้อดีคือ ลิขสิทธิ์แบบนี้สามารถใช้กับเครื่อง เซิฟเวอร์ใหม่, เซิฟเวอร์เก่า หรือ เซิฟเวอร์ที่ผิดลิขสิทธิ์มาก่อน มีสิทธิ์ในการ Downgrade ในการใช้ Version เก่า ได้สอง Version ย้อนหลัง เช่นถ้าเราซื้อ Windows Server 2022 จะมีสิทธิ์ใช้รุ่น เก่าได้คือ Windows Server 2019 และ Windows Server 2016
รูปร่างหน้าตาของ Windows Server 2022 แบบ CSP เวลาใช้งานจะต้อง Login ด้วย Email ที่สั่งซื้อ Link สำหรับ Login office.com
หน้าต่างสำหรับรายละเอียดการ Download ชุด Program ติดตั้งและ Activation key รวมทั้ง Link สำหรับการ Downgrade Version ต่ำกว่า
เนื่องจาก Windows Server 2022 มีหลาย Edition ตอนนี้เราจะมาทำความเข้าใจว่าแต่ละ Edition แตกต่างกันยังไง เพื่อจะได้เป็นแนวทางตัดสินใจในการเลือกซื้อ
Windows Server 2022 มีทั้งหมด 3 Edition
- Windows Server 2022 Essential (สำหรับ Small Business ที่มีผู้ใช้ไม่เกิน 25 คน และอุปกรณ์ ไม่เกิน 50 อุปกรณ์)
- Windows Server 2022 Standard (ติดตั้งได้บน Physical Server และติดตั้งแบบ VM ได้ 2 เครื่อง)
- Windows Server 2022 Datacenter (ติดตั้งได้บน Physical Server และติดตั้งแบบ VM ได้ไม่จำกัดเครื่อง)
1. Windows Server 2022 Essential (สำหรับ Small Business ที่มีผู้ใช้ไม่เกิน 25 คน และอุปกรณ์ ไม่เกิน 50 อุปกรณ์)
ถ้าองค์กรของคุณมี User ใช้งานต่ำกว่า 25 คน และมีการเติบโตของธุรกิจไม่เกิน 25 คน แนะนำให้ใช้ Windows Server 2022 Essential แต่มีข้อแม้ว่าจะต้องซื้อ Software พร้อมกับเครื่อง Server ใหม่เท่านั้น โดย Windows Server 2022 Essential มีจำหน่ายภายใต้ Server ตามยึ่ห้อของเครื่องดังนี้
 |
 |
 |
ข้อจำกัดของ Windows Server Essential 2022 คือ จำกัด CPU Core Processor ไม่เกิน 10 Core, รองรับผู้ใช้ 25 คน / 50 อุปกรณ์ (เพิ่มไม่ได้) / ไม่รองรับการทำ VM ในรูปแบบ Hyper-V ของ Microsoft / ไม่รองรับ Terminal Service หรือที่เข้าใจในชื่อ Remote Desktop โดยมีการจำกัดให้ใช้ได้ 2 Session เท่านั้น
แล้วกรณีที่เรามี Server เก่าที่ใช้งานมาก่อนเราจะใช้ Windows Server รุ่นไหนได้บ้าง
Microsoft ถือว่าเครื่อง Server นั้นเป็นเครื่องที่ใช้ผิดลิขสิทธ์มาก่อน Windows Server ที่ซื้อและถูกลิขสิทธิ์ คือ Windows Server แบบ CSP เท่านั้นเพราะ ลิขสิทธิ์นี้ รองรับเครื่องเก่าที่ผิดสิทธิ์มาก่อนและเครื่องใหม่ (Windows Server 2022 CSP)
